W mieszczącej się w Gmachu Głównym Muzeum Galerii Sztuki Polskiej XX wieku twórczość Zbyluta Grzywacza eksponowana jest - wraz z pozostałymi członkami grupy "Wprost", której był współzałożycielem - w tzw. Salonie Andrzeja Wróblewskiego. To właśnie jemu twórca dedykował płótno "Kolejka jeszcze trwa" (mówi o tym autorski opis na odwrocie płótna), bezpośrednio nawiązując do obrazu Wróblewskiego "Kolejka trwa" (1956).

Obraz Zbyluta Grzywacza pokazywany był na licznych wystawach, m.in. w 1981 roku w Państwowej Galerii Sztuki w Sopocie na wystawie "Polska Krajobraz Ludzie Idee", po której został zakupiony przez tę instytucję. W ciągu kolejnych dziesięciu lat kilkakrotnie zmieniał właściciela, aż trafił w ręce osoby prywatnej, od której kupiło go Muzeum Narodowe w Krakowie.

Kompozycja przedstawia - na szarym tle ściany - trzy siedzące na krzesłach postaci, ustawione w szeregu, prawym bokiem do widza. W kadrze obrazu "obciętego" przez boczne ramy płótna znajdują się także fragmenty poprzedzającej i następującej w kolejce postaci. Kierunek kolejki(z lewej do prawej) wyznacza wielka czerwona strzałka namalowana na całej niemal długości obrazu, na wysokości głów przedstawionych osób: młodej kobiety z dzieckiem na kolanach, starszego mężczyzny z dłońmi wspartymi o laskę oraz przygarbionej i pochylonej do przodu staruszki.

Postacie namalowane są plastycznie, żywymi ruchami pędzla, przy użyciu światłocieniowego modelunku, wyłączywszy jednak partie głów i ramion, które potraktowane zostały sylwetowo za sprawą płasko położonego różowego koloru, który obejmuje coraz większą płaszczyzną postać zbliżającą się do czoła kolejki. Kontrast pomiędzy "naturalną" i "sztuczną" kolorystyką oraz bryłowatością i płaskością figur ma znaczenie metaforyczne. Symbolizuje proces uprzedmiotowienia człowieka podległego z jednej strony presji czynników zewnętrznych (dyscyplinująca i kategorycznie narzucająca się strzałka odnosi się do represyjnego systemu politycznego PRL-u), z drugiej - upływającego czasu, zanikającego życia, ustępującego miejsca nieodwołalnej śmierci.

Obraz jest trawestacją znanego dzieła Andrzeja Wróblewskiego "Kolejka trwa" i nawiązuje dialog z jego treścią oraz formą malarską. Wzbogacenie stałej ekspozycji o interpretację tego słynnego dzieła pozwoli dobitniej unaocznić istotę artystycznego dialogu pomiędzy artystami, których dzieliło pokolenie, ale łączyło żarliwe zaangażowanie w sprawy sztuki i ludzkiej egzystencji.

Obraz ten stanowi jednocześnie przykład typowej dla Zbyluta Grzywacza metody pracy - częstym źródłem inspiracji były dla niego znane dzieła z przeszłości, istniejące powszechnie w zbiorowej wyobraźni. W najbliższym czasie dzieło będzie prezentowane w Galerii Sztuki Polskiej XX wieku.

Obraz znajdzie także poczesne miejsce na planowanej przez Muzeum wielkiej monograficznej wystawie Zbyluta Grzywacza (pierwszej po śmierci artysty). [materiały prasowe MNK]


-- wyłączność na korzystanie z tej reprodukcji obrazu posiada serwis malarze.com
-- zasady i ograniczenia korzystania z reprodukcji